Wątek zazdrości pojawia się w większości komedii romantycznych i seriali. Główny bohater zostaje zdradzony przez partnera, który wdaje się w romans. To dość banalny scenariusz, bo pokazuje tylko jeden aspekt zazdrości. Jednak zazdrość może przyjmować różne oblicza, a jej korzenie mogą mieć wiele źródeł.
Czym jest zazdrość
Zazdrość to stan emocjonalny, któremu najczęściej towarzyszy smutek, niepokój, strach złość. Zazdrość ujawnia się w sytuacji poczucia zagrożenia, utraty czegoś lub kogoś ważnego, albo konieczności dzielenia się tym z kimś innym. Co ciekawe zazdrość jest o wiele bardziej złożona niż zawiść i występuje już na wczesnym etapie rozwoju przed 3 r. ż. Zawiść dotyczy uczucia, które pojawia się w momencie, kiedy ktoś inny ma coś, czego nie mamy. Czasami zazdrość i zawiść są stosowane zamiennie, jednak to inne stany emocjonalne. Będąc w relacji możemy doświadczać i zazdrości i zawiści, bo nasza gama emocjonalna jest niezwykle szeroka. W kontekście związku zazdrość oznacza najczęściej obawę i niepokój przed odejściem partnera – realną bądź nie.
Szczypta zazdrości do smaku
Moja babcia mawiała, że szczypta zazdrości nikomu jeszcze nie zaszkodziła, a wręcz jest w związku pożądana, bo pobudza namiętność i wznieca płomienie miłosne. Mądrości ludowe mają w sobie często wiele prawdy. Pojawiające się uczucie zazdrości jest oznaką tego, że zależy nam na partnerze. Jeśli Twoja druga połowa zaczyna się z kimś spotykać, flirtuje z innymi mężczyznami czy kobietami, a Ty kompletnie nie reagujesz to sygnał, że nie jesteś zaangażowany w tę relację. Dopiero w obliczu takiej sytuacji ludzie uświadamiają sobie, że nic ich już nie łączy, a uczucia dawno wygasły. Partnerzy, którym na sobie zależy, którzy się kochają, są zaangażowani w relację i czują namiętność poradzą sobie ze szczyptą zazdrości i nie powinna być ona zagrażająca związkowi, a może będzie wręcz spoiwem pożądania.
Realna czy irracjonalna zazdrość
Pierwsze co należy rozróżnić to, czy zazdrość jest odpowiedzią na realną sytuację zagrażającą związkowi, czy taką, którą sobie wyobraziliśmy. Jeśli w Waszej relacji pojawiła się trzecia osoba, Twój partner ma romans, to uczucie zazdrości jest bardzo naturalną reakcją. Istnieje realne ryzyko straty tej relacji, straty ważnej osoby w Twoim życiu. Masz prawo odczuwać zazdrość. Jeśli natomiast zazdrość nie ma realnej przyczyny, Twój partner jest wierny, nie ma żadnych obiektywnych przesłanek, że coś złego dzieje się w Waszej relacji to oznacza, że jest to zazdrość irracjonalna, która świadczy o zaburzonej relacji z samym sobą. Zwłaszcza może to dotyczyć osób, które mają zaniżone poczucie własnej wartości, niską samooceną, nie wierzą w siebie i często przekładają te obawy i niepokoje związane z własną osobą na to, jak postrzega ich partnera. Wydaje im się, że wady i niedoskonałości, które w sobie dostrzegają widzi także partner. Odczuwają dużą niepewność, zagrożenie w relacji. Mogą być nadmiernie kontrolujące, podejrzliwe, doszukują się w zachowaniu partnera dowodów potwierdzających zazdrość.
Duch przeszłości
Doświadczenie zdrady w poprzednim związku może mieć też wpływ na to, co odczuwamy w nowej relacji. Zdrada jest trudnym i bolesnym przeżyciem, które odciska piętno na naszą stabilność i równowagę w życiu. Niekoniecznie musi to być zdrada partnera. Może to dotyczyć zdrady przyjaciółki, siostry, mamy, koleżanki. Pamiętam, że kiedy byłam w zerówce to moja najlepsza przyjaciółka oświadczyła, że już nie będzie ze mną siedzieć w jednej ławce, bo przesiada się do innej koleżanki. Mimo, że miałam wtedy tylko 6 lat, to kiedy wracam myślami do tamtego wydarzenia, przypominam sobie tę mieszankę smutku, złości, zazdrości, żalu. Odebrałam to, jako zdradę, poczułam stratę przyjaciółki. Taki bagaż różnych emocji wnosimy w nowe relacje. W zależności od tego, czy je w sobie przepracowaliśmy, czy mamy tego świadomość i sobie z tym radzimy to mogą one wpływać pozytywnie lub negatywnie na nasze relacje w życiu.
Ja, Ty i ...
Zazdrość nie musi być odpowiedzią na zdradę. Może być odpowiedzią na pojawienie się w relacji trzeciej osoby. Może to być zazdrość np. o dziecko. Dzieje się tak w momencie, kiedy na świat przychodzi długo wyczekiwane potomstwo i jedno z rodziców jest tak bardzo pochłonięte opieką oraz przepełnione miłością do dziecka, że przestaje angażować się w relację z partnerem. Nie okazuje mu uczuć, nie poświęca czasu. Partner może odczuwać zazdrość o dziecko. Jest to realna strata partnera na rzecz jego relacji z dzieckiem. Innym przykładem zazdrości o trzecią osobę w związku może być rodzic. Czasem relacje córki, albo syna z matką lub ojcem są tak silne, że partner ma wrażenie, jakby to właśnie matka czy ojciec byli ważniejsi niż on.
Zespół Otella
Zespół Otella to zazdrość, która występuje u osób z chorobą alkoholową. Uzależniony od alkoholu ma urojenia dotyczące niewierności partnera. Wykazuje patologiczne zachowania zazdrości w stosunku do partnera. Podejrzewa wiele osób o spisek w zdradzie, oskarża osoby bliskie. Zazdrość nie ma realnego uzasadnienia, jest wynikiem uzależnienia od alkoholu i zaburzeń natury paranoicznej, tj. związanej z podejrzliwością.
Jak radzić sobie z zazdrością
Temat zazdrości jest złożony. W zależności od tego, co jest przyczyną zazdrości, czy jest to zdrada, brak samoakceptacji, czy choroba alkoholowa, to należy podjąć inne działania.
Jeśli jednak aktualnie odczuwasz w swoim życiu zazdrość, to już teraz możesz coś z tym zrobić:
1. Zastanów się, skąd pochodzi Twoja zazdrość, w jakich sytuacjach się przejawia.
2. Pomyśl czy masz wpływ na te sytuacje.
3. Skonfrontuj swoje podejrzenia z partnerem.
4. Powiedz partnerowi o swoich uczuciach.
5. Porozmawiajcie z partnerem, jak wspólnie możecie nad tym pracować.
6. Określcie, które zachowania są w związku akceptowalne, a które nie, aby wyznaczyć jasne zasady.
