Określenie friends with benefits w języku angielskim nazywane również “fucking friends”, czy “shag buddies” oznacza relację, która opiera się na przyjaźni połączonej z seksem. Jak widać nazwy anglojęzyczne nie oddają dokładnego znaczenia tego układu. Z kolei polskiej nazwy się nie doczekaliśmy, być może dlatego, że określenie „seks przyjaciele” nie brzmi zbyt pochlebnie? Dlaczego obchodzimy ten temat trochę naokoło, zamiast mówić o nim wprost?
FwB – co to właściwie oznacza
Friends with benefits to rodzaj relacji przyjacielskiej z dodatkowym benefitem, jakim są regularne kontakty seksualne. Przyjaźń to relacja oparta na wzajemnej życzliwości, serdeczności, zaufaniu, tolerancji. Przyjaciele spędzają wspólnie czas, mogą mieć podobne pasje, zainteresowania, wartości. Natomiast w przyjaźni nie ma uczuć romantycznych i tym rożni się od miłości. W relacji friends with benefits również nie ma uczuć romantycznych, czy miłosnych, jednak od zwykłej przyjaźni różni się elementem seksualnym. Ten układ wydaje się w zasadzie prosty i jasny: przyjaźnimy się plus uprawiamy regularny seks. Jednak nie zawsze jest to tak oczywiste i klarowne, bo kiedy w grę wchodzą ludzkie emocje, sprawy często się komplikują. Może się wydawać, że zjawisko friends with benefits to znak współczesnych czasów, jednak nic bardziej mylnego. Takie układy, gdzie przyjaźń łączyła się z kontaktami seksualnymi istniały już w latach 80 XX w. Wykształciły się z kultury hook-up, w której seks miał powierzchowny, niezobowiązujący charakter i w której nie było miejsca na uczucia czy ograniczenia. Na powstanie tego typu relacji wpływ miała również rewolucja seksualna w latach 70 i 80 XX.
Dlaczego wchodzimy w relację FwB
Powodów dla których ludzie decydują się na układ friends with benefits może być kilka. Szybkie tempo życia oraz chęć rozwoju kariery zawodowej bardzo często odbijają się na sytuacji osobistej. Pochłonięcie zadaniami zawodowymi i natłokiem obowiązków może uniemożliwiać znalezienie partnera i zbudowanie relacji miłosnej. Prawda jest taka, że tworzenie związku wymaga zaangażowania, włożenia wysiłku w to, aby poznać drugą osobę. Randkowanie online, czy w realu zajmuje wiele czasu, a nie daje gwarancji stałego związku miłosnego. Pod tym kątem relacja friends with benefits jest po prostu bardziej opłacalna. Mając już przyjaciela, czy przyjaciółkę, nie trzeba poświęcać czasu na poznawanie drugiej osoby, a dodając do tego aspekt seksualny, zaspokajamy naturalną ludzką potrzebę. Niektórzy w takim układzie mogą widzieć szansę na przerodzenie się przyjaźni w relację miłosną. Innym powodem może być lęk przed zranieniem, zdradą, zaangażowaniem emocjonalnym, głęboką więzią miłosną czy prawdziwą bliskością, które charakteryzują związek. Układ friends with benefits nie budzi tych obaw, więc może wydawać się, zwłaszcza pod kątem emocjonalnym bezpieczny.
A co na to nauka
Zjawiskiem FwB zainteresował się, jako jeden z pierwszych, amerykański naukowiec i psycholog – Justin Lehmiller z Uniwersytetu Harvarda, który prowadził badania na populacji studentów. 191 osób będących w relacji FwB wypełniło kwestionariusze dwukrotnie w odstępie roku. Na początku uczestnicy zostali zapytani o to, jak według nich potoczy się dalej ta relacja, jaki poziom satysfakcji czują i jak komunikują zasady układu FwB. W drugim kwestionariuszu zapytano ich czy ta relacja uległa zmianie. W wyniku analiz okazało się, że 26% badanych nadal było w relacji FwB, u 15% ta relacja przekształciła się w relację romantyczną, 28% powróciło do zwykłej przyjaźni, a 31% zakończyło relację i nie utrzymuje żadnych kontaktów. Druga analiza pokazała, że osoby, które powróciły do relacji przyjaźni odczuwały największą satysfakcję. Z badań nasuwają się dwa wnioski. Jeśli ktoś w układzie FwB upatruje możliwości związku, to szanse na to są dość niskie oraz jeśli ktoś chce utrzymać relację FwB, to komunikowanie zasad jest niezwykle ważnym elementem.
Zasady FwB
Jeśli o zasadach mowa, to tak, jak w każdej relacji, w FwB ważne jest również ustalenie tego, jak ta relacja będzie wyglądała. Określenie między przyjaciółmi swoich oczekiwań i wyobrażeń jest bardzo ważne. Przede wszystkim warto porozmawiać o tym, jak często będziecie się kontaktować, jak to ma wyglądać. Każdy z nas ma inne preferencje seksualne. Partnerzy w związku o tym rozmawiają, więc friends with benefits również powinni. Dodatkowo warto zadbać o kwestie związane z bezpieczeństwem i potencjalnymi chorobami. To, co jest konieczne do ustalenia, to czy będąc w tym układzie przyjaciele mogą spotykać się i mieć kontakty seksualne z innymi osobami. Warto również uzgodnić kwestię dyskrecji, czy ujawniania tego innym osobom. Można także zdefiniować ogólne zasady komunikacji np. rozmowy telefoniczne, wiadomości tekstowe, poruszane tematy.
Zalety FwB
Relacja friends with benefits ma sporo zalet. W tym układzie ludzie wchodzą w kontakt seksualny z osobą, którą dobrze znają, darzą zaufaniem, serdecznością. Nie jest to nieznajoma osoba spotkana przypadkowo w klubie. To daje swego rodzaju poczucie bezpieczeństwa. Może również stworzyć przestrzeń do większej otwartości, poczucia akceptacji i chęci eksperymentowania oraz nowych doświadczeń seksualnych. Układ łączący przyjaźń z aspektem seksualnym pozwala na uniknięcie tego, co w relacjach romantycznych może być postrzegane negatywnie tj. zmartwienia, pretensje, żale. Poczucie wolności w tej relacji oraz brak zobowiązań i tłumaczeń wydają się więc być jednym z ważniejszych pozytywów. Taki rodzaj relacji jest również dużym benefitem dla osób, które nie chcą się angażować, ale chcą realizować swoje pragnienia seksualne.
Wady FwB
Tam, gdzie w grę wchodzą emocje sytuacja nigdy nie jest łatwa. Teoretycznie układ FwB jest pozbawiony uczuć romantycznych, ale w praktyce, kiedy pojawia się dotyk, pocałunki, bliskość cielesna, to te emocje mogą bardzo szybko się narodzić. Wówczas jedna osoba zaczyna się angażować emocjonalnie i mieć nadzieję na związek, a nie takie są zasady FwB. Mogą pojawić się zazdrość i pretensje wynikające z nieodwzajemnionych uczuć. Na pewno nie jest to dobre rozwiązanie dla osób ceniących sobie stabilność, stałość, wierność i przywiązanie, bo tego w tej relacji nie otrzymają. Sytuacja komplikuje się również, kiedy jeden z przyjaciół poznaje kogoś z kim wchodzi w romantyczną relację. Nie chce kontynuować układu FwB, a przez to sama przyjaźń zostaje zerwana, co jest kolejnym minusem.
FwB a płeć
Mężczyźni i kobiety różnią się między sobą pod wieloma względami, w sferze relacyjnej również. Czy w układzie FwB ujawniają się różnice międzypłciowe? Jak pokazują niektóre badania mężczyźni funkcjonują w większej liczbie relacji FwB, co może wynikać z tego, że są bardziej aktywni seksualnie, a ich podejście do seksu bez zobowiązań jest bardziej liberalne. Kobiety z kolei są bardziej zaangażowane emocjonalnie i ta sfera jest dla nich ważniejsza. Mają one też większe oczekiwania co do przekształcenia FwB w związek romantyczny. Jednak takie wnioski mogą brzmieć dość stereotypowo. Wizerunek mężczyzny zainteresowanego tylko aspektem seksualnym, a kobiety aspektem emocjonalnym zaczyna coraz częściej tracić na ważności, a różnice coraz bardziej się zacierają i stają uniwersalne.
Trochę popkultury
Z uwagi na specyficzny charakter relacji, friends with benefits pojawia się w jako temat przewodni w wielu filmach. Jednym z najbardziej znanych jest film właśnie pod tytułem “Friends with benefits” z 2011 r. z Milą Kunis i Justinem Timberlake w rolach głównych, który w żartobliwy sposób oddaje charakter tej relacji. Film opowiada o historii pary przyjaciół, która postanawia wejść w kontakty seksualne bez zobowiązań. Sytuacja jednak komplikuje się, gdy jedno z nich zaczyna odczuwać emocje romantyczne i angażować się. Inne filmy z motywem FwB to np. “Jeden dzień”, “Kiedy Harry poznał Sally”.
Mimo tego, że żyjemy w XXI w. to układ friends with benefits nadal budzi kontrowersje w naszym społeczeństwie, a ludzie w nim będący nie przyznają się do tego otwarcie. Połączenie przyjaźni i kontaktów seksualnych, teoretycznie bez zobowiązań wydaje się czymś nadal nowym w kontekście relacji międzyludzkich. Nikt z nas nie jest robotem, wszyscy mamy emocje – może zablokowane, niewyrażane, nieuświadomione, ale mamy, a to znacznie komplikuje układ FwB.
